Thi đánh giá năng lực tư duy định tính luôn là “nút thắt” khiến nhiều sĩ tử bối rối. Bài viết này của ILP Cá Voi Xanh sẽ giúp bạn hiểu rõ bản chất về phần thi này và nắm chắc được chiến lược ôn tập hiệu quả để có thể tự tin chinh phục và đạt điểm số cao.
Giải đáp chi tiết tư duy định tính là gì?

Trong kỳ thi đánh giá năng lực (ĐGNL), bên cạnh tư duy định lượng và giải quyết vấn đề, phần tư duy định tính là một mảng quan trọng, tập trung vào khả năng:
- Đọc hiểu văn bản.
- Phân tích, đánh giá và lập luận logic.
- Vận dụng kiến thức ngôn ngữ – văn học để trả lời câu hỏi.
Phần thi này giúp đánh giá toàn diện khả năng ngôn ngữ, tư duy phản biện và sự nhạy bén với thông tin, thay vì chỉ ghi nhớ kiến thức. Đây cũng là yếu tố then chốt giúp phân loại thí sinh trong kỳ thi ĐGNL.
Phần thi tư duy định tính bắt đầu từ câu hỏi 51 – 100 (tổng 50 câu hỏi) bắt đầu sau khi thí sinh kết thúc phần thi tư duy định lượng. taofn bộ câu hỏi của phần thi định tính đều dưới dạng câu hỏi trắc nghiệm.
>>> Có thể bạn sẽ quan tâm: Gợi ý lộ trình ôn thi đánh giá năng lực cho các sĩ tử đạt điểm cao
Chia sẻ bí quyết ôn thi tư duy định tính đạt hiệu quả cao
Kiến thức nền tảng cần nắm vững
Kỳ thi ĐGNL có mục đích đánh giá được khả năng tư duy, sử dụng kiến thức đã tích lũy trong 3 năm học THPT. Chính vì vậy, các câu hỏi sẽ ở mức độ vận dụng và đọc hiểu, không có quá nhiều kiến thức học thuộc lòng. Để làm tốt, thí sinh cần:
- Nắm chắc kiến thức Ngữ văn bậc THPT, đặc biệt là ngữ pháp, phong cách ngôn ngữ và kiến thức văn học cơ bản.
- Hiểu rõ cấu trúc đề thi ĐGNL, đồng thời lưu ý những tác phẩm đọc thêm và giảm tải trong kỳ thi tốt nghiệp THPT vì có thể những phần kiến thức này vẫn sẽ xuất hiện.
- Ngoài ra, bên cạnh kiến thức học trên trường, thí sinh cần dành thời gian cập nhật, tham khảo thêm các đề thi mẫu để củng cố lại kiến thức và rèn luyện thêm các kỹ năng tư duy cho bản thân.
Nâng cao các kỹ năng làm bài
Ngoài kiến thức, kỹ năng làm bài là yếu tố quyết định đến kết quả của kỳ th. Chính vì vậy thí sinh nên rèn luyên những kỹ năng sau:
- Kỹ năng đọc hiểu: Luyện đề thường xuyên để biết cách tìm ý chính, tóm tắt, xác định chủ đề; kết hợp đọc sách, báo, tác phẩm văn học để phát triển tư duy.
- Kỹ năng loại trừ: Với dạng trắc nghiệm, hãy vận dụng cách loại bỏ đáp án sai để tăng cơ hội chọn đúng.
- Kỹ năng quản lý thời gian: Bài thi có 50 câu trong 60 phút, trung bình mỗi câu chỉ hơn 1 phút. Nên làm câu dễ trước, tránh sa lầy ở câu khó.
>>> Bài viết liên quan: Những cách ôn thi tư duy định lượng đánh giá năng lực đạt điểm cao
Điểm qua kiến thức trọng tâm trong phần tư duy định tính

Đọc hiểu văn bản – Rèn khả năng phân tích và lập luận
Đối với ngữ liệu thuộc chương trình sách giáo khoa bậc THPT, phần lớn ngữ điệu đọc hiểu sẽ thuộc về các văn bản trong chương trình ngữ văn 12, ngoài ra sẽ có những câu hoỉ nằm trong chương trình ngữ văn 11.
Đối với những ngữ liệu ở ngoài chương trình sách giáo khoa, các ngữ liệu đưa vào để thi sẽ thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau trong đời sống như kinh tế, văn hóa, chính trị, tin tức xã hội,…
Số lượng ngữ điệu sẽ không giống nhau, dao động từ 1 – 5 câu. Dưới đây là những khía cạnh thường được hỏi liên quan đến ngữ liệu tham khảo mà mỗi thí sinh cần lưu ý:
- Nội dung và chủ đề của văn bản
- Bút pháp nghệ thuật
- Hình ảnh đặc sắc
- Chi tiết, thông tin cụ thể liên quan đến văn bản
- Biện pháp tu từ
- Phong cách ngôn ngữ
Tiếng Việt: Củng cố ngữ pháp, từ vựng và phong cách ngôn ngữ
Những câu hỏi về tiếng việt trong đề thi đánh giá năng lực chủ yếu kiểm tra khả năng đung từ của thí sinh. Dưới đây là một số kiến thức thường hỏi trong đề thí sinh cần lưu ý:
- Hiểu biết về nghãi của từ
- Hiểu biết về cách dùng từ
- Chọm cụm từ đúng hoặc sai
- Chọn từ phù hợp với ngữ cảnh
- Chọn từ cùng nhóm hoặc không cùng nhóm với các từ còn lại
Văn học – Mở rộng kiến thức tác phẩm, tác giả và giá trị nghệ thuật
Để ôn tập tốt phần văn học, mỗi thí sinh cần nắm chắc tác phẩm trọng tâm trong chương trình Ngữ văn 10 – 12:
- Hiểu đặc điểm phong cách tác giả, trường phái, bối cảnh lịch sử – xã hội.
- Rèn kỹ năng liên hệ, so sánh giữa các tác phẩm, từ đó có cái nhìn toàn diện và sâu sắc.
Phần tư duy định tính trong kỳ thi ĐGNL không chỉ kiểm tra khả năng ngôn ngữ, mà còn rèn luyện tư duy logic, phản biện và lập luận sắc bén. Để đạt điểm cao, thí sinh cần củng cố vững kiến thức nền về Tiếng Việt và Văn học, rèn kỹ năng đọc hiểu, phân tích và viết lập luận chặt chẽ và thường xuyên luyện đề để làm quen với cấu trúc và áp lực thời gian.
Với sự chuẩn bị bài bản, bạn hoàn toàn có thể chinh phục phần thi tư duy định tính và nâng cao điểm số trong kỳ thi đánh giá năng lực hiệu quả.