Trong kỳ thi đánh giá năng lực (ĐGNL) của các trường Đại học Quốc gia, phần tư duy định tính là một trong ba mảng nội dung quan trọng, bên cạnh tư duy định lượng và tư duy đọc hiểu. Đây là phần thi đánh giá năng lực ngôn ngữ, khả năng lập luận và phân tích logic bằng lời, đòi hỏi thí sinh không chỉ có kiến thức mà còn phải biết suy luận, liên hệ và trình bày ý tưởng một cách mạch lạc.
Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giới thiệu trọn bộ đề tư duy định tính ĐGNL tại ILP Cá Voi Xanh tài liệu luyện thi bám sát cấu trúc đề thật, giúp bạn sẵn sàng chinh phục kỳ thi sắp tới.
Tư duy định tính là gì? Giải đáp chi tiết
Tư duy định tính là khả năng phân tích, diễn giải và lập luận bằng ngôn ngữ, không dựa vào con số hay công thức toán học. Đây là kỹ năng giúp bạn hiểu bản chất vấn đề, rút ra kết luận hoặc nhận xét từ thông tin được cung cấp.
Trong đề thi đánh giá năng lực ĐHQG TP.HCM (V-ACT) hay ĐHQG Hà Nội (HSA), phần tư duy định tính thường bao gồm:
- Câu hỏi đọc, hiểu ngữ nghĩa, ngữ pháp, logic.
- Câu hỏi suy luận, chọn đáp án phù hợp với ngữ cảnh.
- Dạng bài về lập luận, nhận định, phản biện.
Phần thi này giúp đánh giá khả năng ngôn ngữ học thuật, tư duy phản biện và năng lực phân tích lập luận – những yếu tố then chốt để học tốt các môn xã hội và thành công trong môi trường đại học.
Hướng dẫn làm đề tư duy định tính chuẩn từng bước
Để đạt điểm cao trong phần tư duy định tính, thí sinh không nên học “vẹt” mà cần luyện cách tư duy theo từng bước theo ma trận đề thi như sau:
| STT câu hỏi | Phạm vi ngữ liệu | Vùng kiến thức/ Đơn vị kiến thức | NB | TH | VD | |
| Từ câu 51 đến 70: Kiểm tra kĩ năng đọc hiểu: 1 ngữ liệu đọc hiểu – 5 câu hỏi | Đọc hiểu | |||||
| 51-55: Sóng | 51 | 12 | Biện pháp tu từ | 1 | ||
| 52 | Nội dung | 1 | ||||
| 53 | Nội dung | 1 | ||||
| 54 | Chủ đề | 1 | ||||
| 55 | Biện pháp tu từ | 1 | ||||
| 56-60: Nhìn về vốn văn hóa dân tộc | 56 | 12 | Nội dung | 1 | ||
| 57 | Phong cách ngôn ngữ | 1 | ||||
| 58 | Nội dung | 1 | ||||
| 59 | Luận điểm chính | 1 | ||||
| 60 | Thao tác lập luận | 1 | ||||
| 61-65: Bí mật sinh tồn ở sinh vật | 61 | Ngoài | Nội dung | 1 | ||
| 62 | Nội dung | 1 | ||||
| 63 | Hình thức đoạn văn | 1 | ||||
| 64 | Nghĩa của từ | 1 | ||||
| 65 | Nghĩa của từ | 1 | ||||
| 66-70: Cấu trúc và giải cấu trúc bản sắc văn hóa Hà Nội | 66 | Ngoài | Luận điểm chính | 1 | ||
| 67 | Nội dung | 1 | ||||
| 68 | Nội dung | 1 | ||||
| 69 | Nội dung | 1 | ||||
| 70 | Nghĩa của từ | 1 | ||||
| Từ câu 71 đến câu 78: Kiểm tra kiến thức Tiếng Việt | Tiếng Việt | |||||
| 71-75:Xác định một từ/cụm từ SAI về ngữ pháp/ ngữ nghĩa/logic/phong cách | 71 | Dùng từ | 1 | |||
| 72 | Dùng từ | 1 | ||||
| 73 | Dùng từ | 1 | ||||
| 74 | Dùng từ | 1 | ||||
| 75 | Dùng từ | 1 | ||||
| 76-78: Chọn 1 từ mà nghĩa của nó KHÔNG cùng nhóm với các từ còn lại | 76 | Nghĩa của từ | 1 | |||
| 77 | Nghĩa của từ | 1 | ||||
| 78 | Nghĩa của từ | 1 | ||||
| Từ câu 79 đến câu 80: Kiểm tra kiến thức Văn học | Văn học | |||||
| 79 | Thể loại văn học | 1 | ||||
| 80 | Qúa trình văn học | 1 | ||||
| Từ câu 81 đến câu 85: Kiểm tra kiến thức Tiếng Việt | Tiếng Việt | |||||
| 81-85: Chọn từ/cụm từ thích hợp nhất điền vào chỗ trống để hoàn thành câu | 81 | Dùng từ | 1 | |||
| 82 | Dùng từ | 1 | ||||
| 83 | Dùng từ | 1 | ||||
| 84 | Dùng từ | 1 | ||||
| 85 | Dùng từ | 1 | ||||
| Từ câu 86 đến 100: Kiểm tra kĩ năng đọc hiểu: 1 ngữ liệu đọc hiểu – 1 câu hỏi | Đọc hiểu | |||||
| Chữ người tử tù | 86 | 11 | Nghệ thuật nổi bật | 1 | ||
| Nghệ thuật điện ảnh | 87 | Ngoài | Phong cách ngôn ngữ | 1 | ||
| Đất nước – NKĐ | 88 | 12 | Nghệ thuật | 1 | ||
| Chiều xuân | 89 | 11 | Biện pháp tu từ | 1 | ||
| Những đứa con trong gia đình | 90 | 12 | Nhân vật | 1 | ||
| Vợ nhặt | 91 | 12 | Nhân vật | 1 | ||
| Rừng xà nu | 92 | 12 | Hình tượng | 1 | ||
| Người lái đò sông Đà | 93 | 12 | Bút pháp nghệ thuật | 1 | ||
| Tương tư | 94 | 11 | Hình ảnh | 1 | ||
| Chiếc thuyền ngoài xa | 95 | 12 | Người kể chuyện | 1 | ||
| Việt Bắc | 96 | 12 | Nội dung | 1 | ||
| Hồn Trương Ba, da hàng thịt | 97 | 12 | Giọng điệu | 1 | ||
| Chí Phèo | 98 | 11 | Nghệ thuật trần thuật | 1 | ||
| Tuyên ngôn độc lập | 99 | 12 | Biện pháp tu từ | 1 | ||
| Đất nước – NKĐ | 100 | 12 | Chủ đề | 1 | ||
| Tổng | – Số lượng các văn bản đọc hiểu trong SGK lớp 12: 12/19 =
63% – Số lượng các văn bản đọc hiểu trong SGK lớp 11: 4/19 = 21% – Số lượng các văn bản đọc hiểu ngoài SGK: 3/19 = 16% |
27 | 17 | 6 | ||
| Tỉ lệ | 54% | 34% | 12% | |||
Hướng đẫn làm đề thi tư duy định tính:
Bước 1: Đọc kỹ đề và xác định yêu cầu
Mỗi câu hỏi định tính đều ẩn chứa mục tiêu riêng – có thể yêu cầu tìm luận điểm, thông điệp chính, hoặc đánh giá tính logic của một lập luận.
→ Hãy đọc kỹ từng câu chữ, tránh chọn đáp án cảm tính.
Bước 2: Phân tích ngữ cảnh và mối liên hệ giữa các ý
Đa số câu hỏi định tính không đứng độc lập mà nằm trong một đoạn văn hoặc chuỗi lập luận.
→ Bạn cần xác định câu chủ đề, ý hỗ trợ, và mối liên hệ giữa các mệnh đề để hiểu trọn vẹn nội dung.
Bước 3: Nhận diện dạng câu hỏi
Một số dạng thường gặp:
- “Theo anh/chị, cần làm gì…?” → Câu hỏi mở yêu cầu vận dụng hiểu biết xã hội.
- “Hiểu như thế nào về câu nói…” → Kiểm tra khả năng diễn giải và cảm thụ ngôn ngữ.
- “Thế nào là…” → Đòi hỏi nêu định nghĩa hoặc bản chất vấn đề theo lập luận cá nhân.
Nhận diện đúng dạng giúp bạn xác định hướng trả lời và lựa chọn đáp án logic nhất.
Bước 4: Đọc kỹ từng lựa chọn và loại trừ
Nhiều câu hỏi trong phần này dễ mắc “bẫy logic” hoặc đáp án gây nhiễu.
→ Đừng chọn ngay phương án đầu tiên bạn thấy hợp lý, hãy loại trừ từng đáp án sai để tăng độ chính xác.
Bước 5: Luyện tập qua đề thật và phân tích lỗi sai
Sau mỗi lần luyện, hãy ghi chú lại các dạng câu khiến bạn nhầm lẫn để tránh tái phạm. Các đề tư duy định tính năm 2023 – 2024 đã có xu hướng mở rộng về tư duy phản biện, nên cần rèn thói quen đọc nhiều, viết ngắn gọn, nghĩ sâu.
>>> Xem thêm: Trọn bộ đề tư duy định lượng ĐGNL theo chương trình mới
Trọn bộ đề tư duy định tính ĐGNL tại ILP Cá Voi Xanh
ILP Cá Voi Xanh tổng hợp và biên soạn bộ 10 đề tư duy định tính mới nhất, bám sát cấu trúc thật của ĐHQG TP.HCM và ĐHQG Hà Nội.
Các đề được thiết kế từ cơ bản đến nâng cao, giúp học sinh hiểu sâu và tự rèn luyện tư duy logic ngôn ngữ.
|
STT |
LINK XEM VÀ TẢI VỀ |
|
1 |
|
|
2 |
|
|
3 |
|
|
4 |
|
|
5 |
|
|
6 |
|
|
7 |
|
|
8 |
|
|
9 |
|
|
10 |
Phần tư duy định tính trong kỳ thi đánh giá năng lực là thước đo quan trọng để đánh giá năng lực ngôn ngữ, tư duy logic và khả năng lập luận của học sinh. Việc luyện tập với bộ đề tư duy định tính cập nhật mới nhất từ ILP Cá Voi Xanh sẽ giúp bạn làm quen với cấu trúc đề, nhận diện dạng câu hỏi nhanh và tránh được “bẫy ngôn ngữ” trong bài thi.
Hãy bắt đầu ôn luyện sớm, rèn tư duy phản biện mỗi ngày để tự tin chinh phục kỳ thi ĐGNL 2025 với kết quả cao nhất.
